⚖️ Borçlunun Neleri Haczedilebilir? Hangi Mallar Haczedilemez? 2025 Güncel Haciz Rehberi

Türkiye’de ekonomik koşullar nedeniyle icra ve haciz süreçleri çok yaygın hale gelmiş durumdadır. Bunun sonucunda borçlular, haciz sürecinin nasıl işlediğini, hangi malların korunacağını ve hangi durumlarda mağduriyet yaşanabileceğini sıkça merak etmektedir.

Bu rehber, borçlunun yasal haklarını, haczedilemeyen malları, maaş ve banka haczi kurallarını ve mağduriyet yaşamamak için izlenmesi gereken adımları kapsamlı şekilde açıklamaktadır.

---

🧩 1) Haczedilemeyen Mallar — Borçluyu Koruyan Kanuni Çerçeve

İcra ve İflas Kanunu’nun 82. maddesi, borçlunun temel yaşamını sürdürebilmesi için gerekli eşyaların haczedilemeyeceğini açıkça belirtir.

Haczedilemeyen temel eşyalar:

• Buzdolabı
• Çamaşır makinesi
• Fırın
• Yatak ve battaniye
• Bebek bakım eşyaları
• Halı, perde (makul seviyede)
• Çatal–bıçak takımı
• Zorunlu kıyafetler
• Öğrenci veya çalışan için zorunlu çalışma masası
• Bir adet bilgisayar (çalışma için zorunlu görülürse)

Bu eşyalar zorunlu ihtiyaç kapsamında değerlendirildiği için haciz konusu yapılamaz.

Lüks veya zorunlu olmayan eşyalar haczedilebilir

• Oyun konsolu
• Büyük ekran televizyon
• Koleksiyon ürünleri
• Antika eşyalar
• Birden fazla bilgisayar/tablet
• Değerli tablo ve dekoratif eşyalar

---

💼 2) Borçlunun Mesleğini Yapması İçin Zorunlu Olan Eşyalar

Kanun, borçlunun mesleki faaliyetini sürdürebilmesi için gerekli araç ve gereçleri koruma altına almaktadır.

Haczedilemeyen mesleki araçlar:

• Ustanın el aletleri
• Terzinin dikiş makineleri
• Bilgisayar ile çalışanların çalışma bilgisayarı
• Sanatçı veya müzisyenin enstrümanları
• Serbest meslek erbabının zorunlu ekipmanları
• İşini yürütmek için araç zorunluysa (istisnai durumlar)

Not: Lüks niteliği olan yüksek değerli ekipmanlar yine de hacze konu olabilir.

---

💸 3) Maaş Haczi — Yasal Kesinti Sınırları

Borçlunun maaşının tamamı haczedilemez.
İcra ve İflas Kanunu’na göre:

➤ Maaşın en fazla %25’i haczedilebilir.

• Asgari geçim sınırının altına düşecek şekilde haciz yapılamaz.
• Birden fazla icra dosyası varsa sıra cetveli oluşturulur.
• Nafaka borçlarında kesinti oranı %50’ye kadar yükseltilebilir.

---

🏦 4) Banka Hesaplarına Haciz ve Bloke İşlemleri

Banka hesaplarına konulan hacizler, çoğu kişinin en çok mağduriyet yaşadığı alanlardan biridir.

Haczedilebilir:

• Vadesiz hesap
• Birikim hesabı
• Vadeli hesap
• Tüm bireysel hesap türleri

Haczedilemez veya haczi sınırlıdır:

• Maaş hesabı (otomatik olarak bloke konulması hukuka aykırıdır)
• Şahsa ait bazı sosyal yardım ödemeleri
• Engelli maaşları ve bakım ödenekleri

Maaş hesabına haciz konulmuşsa borçlu icra müdürlüğüne ve bankaya yazılı başvuru yaparak blokeyi kaldırtabilir.

---

🚗 5) Araç Haczi

Bir araç:

• Lüks veya özel kullanım niteliğindeyse → haczedilebilir
• Mesleki zorunluluk niteliği taşıyorsa → hacizden muaf tutulabilir

Her durum dosya bazında değerlendirilir.

---

👨‍👩‍👧 6) Nafaka Borçlarında Öncelik

Nafaka alacakları, haciz işlemlerinde en öncelikli borç türüdür.
Bu nedenle:

• Maaş kesintisi %50 seviyesine çıkabilir
• Banka hesaplarına hızlı haciz uygulanabilir
• Diğer alacaklılardan önce tahsil edilir

---

🛡️ 7) Borçlu Mağduriyet Yaşamamak İçin İzlenmesi Gereken Adımlar

Borçlu, hukuki haklarını bilir ve süreci kontrol altına alırsa gereksiz mağduriyetlerin büyük kısmı önlenebilir.

1) Tüm işlemleri yazılı yapma

• Banka
• Avukat
• İcra müdürlüğü
• Alacaklı

Yazılı kayıt, ileride anlaşmazlıkları önler.

2) E-devlet / İcra Dosyaları bölümünü düzenli kontrol etme

Borç kapansa bile dosya kapanmamış olabilir.

3) Maaş hesabının korunmasını sağlama

Maaş hesabına haciz konulursa:

• “Maaş hesabıdır, haczin kaldırılmasını talep ederim” içerikli dilekçe
• İcra müdürlüğüne başvuru
• Gerekirse icra mahkemesine şikâyet

4) Taksitlendirme talep etme

Birçok alacaklı, yapılandırmaya olumlu yaklaşmaktadır:

• Peşinat + taksit
• Yüzde indirimi
• Ara ödeme planları

5) Gerekirse hukuki destek alma

Bir avukat veya icra uzmanından alınacak danışmanlık süreci hızlandırır ve riskleri azaltır.

---

❗ 8) Türkiye'de Sık Karşılaşılan Sorunlar — Analiz

Türkiye’de haciz sürecinin zor ve stresli olmasının temel nedenleri şunlardır:

1) Ekonomik dalgalanmalar

Borçluların ödeme güçlüğü yaşaması çok yaygın hale gelmiştir.

2) Bilgi eksikliği

Çoğu kişi hangi eşyalarının korunacağını bilmediği için gereksiz kaygı yaşamaktadır.

3) Uygulamada gecikmeler

Mahkemelerin yoğunluğu nedeniyle süreçler uzayabilmektedir.

4) İletişim eksikliği

Borçlu–alacaklı–avukat üçgeninde doğru iletişim kurulmadığında süreç yıpratıcı hâle gelmektedir.

5) Sosyal medya kaynaklı bilgi kirliliği

Gerçek dışı bilgiler, borçluların yanlış adımlar atmasına sebep olmaktadır.

---

🧠 Sonuç — Borçluluk Bir Süreçtir, Hak Bilgisi En Güçlü Koruyucudur

Borçlu olmak hukuken bir suç değildir.
Kanun, borçlunun temel yaşamını sürdürebilmesini ve mesleğini icra edebilmesini güvence altına almaktadır.

Haciz sürecinde haklarını bilen kişiler:

• Daha az mağduriyet yaşar
• Daha hızlı çözüm üretir
• Daha öngörülebilir bir yol haritası izler

Haczedilemeyen malların, maaş haczi sınırlarının ve banka hesaplarındaki istisnaların bilinmesi süreci kontrol altında tutmanın en önemli adımıdır.

---

🔗 Yakında: Borçlu Hakları Araçları

HesapKolay.net tarafından geliştirilecek yeni araçlar:

• Maaş haczi hesaplayıcı
• Haczedilemeyen mallar rehberi
• Borç yapılandırma simülatörü
• Haciz süresi tahmin modülü